«آنقدر خوب باشيد كه نتوانند شما را ناديده بگيرند.»
– استيو مارتين
آنتوني گرين‌والد (Anthony Greenwald) از دانشگاه واشنگتن بيش از هر كس ديگري، درباره‌ي سوگيري‌ها مطالعه كرده است و نتايج تحقيقات او مي‌تواند براي ترفيع گرفتنِ شما راهگشا باشد. مطالعات اخير او نشان مي‌دهد، سوگيري‌هاي ناخودآگاهِ محل كار، عموما تغيير نمي‌كنند و رؤسا آگاهانه يا ناآگاهانه از اين جهت‌گيري‌ها پيروي مي‌كنند.
«انسان‌ها، ادعا مي‌كنند با تمرين مي‌توانند سوگيري‌ها را كنار بزنند، البته براي اين ادعا مدركي ندارند.»
– گرين‌والد
زماني كه مي‌خواهيد ترفيع بگيريد، بايد خود را به گونه‌اي ارائه كنيد كه با سوگيري رؤسا درباره‌ي اينكه چه عواملي فرد را مناسب ترفيع مي‌كند، تناسب داشته باشد. حالا كه شما تلاش خود را در كارتان انجام مي‌دهيد، چرا نبايد اين تلاش را طوري برنامه‌ريزي كنيد كه بختِ ترفيع گرفتن به موقعيتي كه خواهانش هستيد را بالا ببرد؟
شايد، چنين كاري نوعي دستكاري كردن موقعيت به نظر برسد، اما چندين راه مستقيم براي عرضه‌ي كارتان در ويترين وجود دارد كه بدون اينكه متظاهر و فريبكار به نظر برسيد، ثابت كنيد شايسته‌ي ترفيع گرفتن هستيد.
۱. مرزهاي معمول را پشت سر بگذاريد
هر فردي (البته تقريبا هر فردي) مي‌تواند كاري كه از او خواسته شده را انجام دهد. اما براي ترفيع گرفتن، بايد از اين مرحله فراتر برويد. برعهده گرفتن مسئوليتي، بدون اينكه از شما درخواست كرده باشند نه تنها راهي عالي براي نشان دادن اخلاق كاري، انرژي و مهارت شما است، بلكه به رئيس شما نشان مي‌دهد كه آماده (و توانا) هستيد تا حيطه‌ي عمل‌تان را گسترش هستيد. زماني كه مسئوليتي بيش از اندازه‌ي معمول را بر عهده مي‌گيريد، راهي براي رئيس‌تان باقي نمي‌گذاريد جز اينكه فكر كند شما لايق نقشي بزرگ‌تر هستيد. اين امر، شامل قبول خطر براي ارائه‌ي پيشنهادهايي نوآورانه نيز هست.
۲. بيش از حد غيرقابل تعويض نباشيد
بسياري از افراد در اين مورد ضعف دارند. شكي نيست، ارائه‌ي بهترين عملكردتان، فارغ از پُستي كه در آن مشغول هستيد، هميشه بهترين ايده است. اما نكته‌ي كليدي اين است كه نبايد در پست فعلي كه قصد جابجايي از آن را داريد به عنوان تنها فردي به نظر برسيد كه مي‌تواند وظايف لازم را به انجام برساند. اگر اينطور باشد رئيس شما به اين نتيجه مي‌رسد كه ترفيع شما به دردسرِ پيدا كردن كسي كه بتواند جاي شما را در جايگاه فعلي‌تان بگيرد نمي‌ارزد. پرورش ديگران بهترين راه براي برقراري تعادل بين ارائه‌ي بهترين عملكرد در پست فعلي و همزمان اثبات اين است كه براي پُستي با مسئوليت بيشتر آمادگي داريد. ممكن است احتكار دانش وسوسه‌كننده باشد، اما اين كار را نكنيد. به جاي آن مطمئن شويد ديگراني وجود دارند كه مي‌دانند چگونه جنبه‌هاي كليدي كار شما را انجام دهند. به علاوه، آموزش، مهارتي اساسي در رهبري است. بنابراين با ارائه‌ي آموزش به ديگران، علاوه بر كاستن از نگراني‌هاي رئيس‌تان درباره‌ي يافتن جايگزيني براي شما، نشان مي‌دهيد كه قادر به پذيرش مسئوليت‌هايي هستيد كه لازمه‌ي بر عهده گرفتن مقام‌هاي بالاتر است.
۳. هوش هيجاني (EQ) خود را اثبات كنيد
شما ممكن است به عنوان يك نابغه‌ي دمدمي مزاج در پُست‌هاي اوليه، كامياب شويد. اما بدون هوش هيجاني هرگز از اين مرحله فراتر نخواهيد رفت. اگر از آن دسته آدم‌هايي هستيد كه وقتي اوضاع بر وفق مرادتان نيست، كج‌خلق مي‌شويد، وقتي آدم‌ها در نقطه‌ي مقابل‌تان قرار مي‌گيرند، اعصاب‌تان به هم مي‌ريزد، از اتاق بيرون مي‌زنيد و فرياد مي‌كشيد يا اينكه در هنگام بروز تعارض‌ها سكوت اختيار مي‌كنيد، به رئيس خود پيام مي‌دهيد كه ترفيع نمي‌خواهيد. هيچ رئيسي نمي‌خواهد به عنوان مديري شناخته شود كه آدم كم‌طاقتي را ترفيع مقام داده است. به محض ترفيع، رفتارتان به عنوان بازتابي از قضاوتِ فردي كه به شما ترفيع داده است، در نظر گرفته مي‌شود. به رئيس خود نشان دهيد، آنقدر خودآگاهي داريد كه ضعف‌هاي‌تان را بشناسيد و براي تقويت آنها كاري بكنيد. اين كار اثبات خواهد كرد كه شما لايق ترفيع هستيد. كنترل هيجان و به دست گرفتن عواطف، نتيجه‌ي تلاشي سخت است و مهارتي نيست كه موروثي باشد.
۴. حتما با زبان شركت‌تان حرف بزنيد
رؤسا بيش از هر چيزي براي ماموريت شركت ارزش قائل هستند. آنها عاشق اين هستند كه كاركنان‌شان آنچه در طول زمان براي شركت مفيد است را ببينند و با زباني كه براي آنها قابل درك باشد به مديرشان بگويند. هر چه در يك شركت به مدارج بالاتري مي‌رسيد، زباني كه انتخاب مي‌كنيد، اهميت بيشتري پيدا مي‌كند. ديگر، متخصص بودن در كاري كه انجام مي‌دهيد، كافي نيست، بلكه بايد نشان دهيد، مي‌دانيد كاري كه انجام مي‌دهيد چگونه به شركت كمك مي‌كند. اين به معناي يادگيري زبانِ تيم رهبري و رئيس‌تان است. مثلا شاخص كليدي عملكرد (Key performance indicator)، درآمد پيش از كسر بهره، ماليات و استهلاك مالي (EBITA)، حاشيه‌ي سود (profit margin)، سهم بازار (market share)، نرخ شكست (failure rate) يا هر واژه‌اي كه مرتبط با كار شركت شماست. بايد، بدانيد كه آن واژه به چه معنا است و چرا مهم است، تا بتوانيد وقتي با مدير رده‌ي بالاتر صحبت مي‌كنيد، درست از آنها استفاده كنيد. استفاده از زبانِ متناسب، نه تنها نشان مي‌دهد به چيزي بيش از نقشِ فعلي‌تان علاقه‌مند هستيد، بلكه نشانه‌ي هوش و تناسب شما با شركتي است كه در آن كار مي‌كنيد.
۵. از ترفيع خواستن نترسيد
اينطور نيست كه همه‌ي آدم‌ها به دنبال ترفيع گرفتن باشند، برخي از انجام همان پُست هميشگي خود تا آخر عمرِ كاري‌شان بسيار رضايت دارند. اگر به رئيس‌تان نگوييد شما از كدام دسته هستيد، ممكن است او در اين تصور كه شما با كارتان راحت هستيد، باقي بماند. زمانش كه رسيد به اتاق رئيس‌تان برويد و بگوييد: «من مايلم كه ترفيع شغلي بگيرم.» مهم است كه موقعيتِ به خصوصي را در ذهن داشته باشيد، حتي اگر عنوان شغل خاصي را در نظر نداريد، حداقل، ايده‌ي روشني از شرح‌وظايفي كه آن پُست، ممكن است داشته باشد و اينكه چطور، اين وظايف با اهداف شغلي شما ارتباط پيدا مي‌كنند، در ذهن داشته باشيد. همچنين اگر اين شغل مهارت‌هايي احتياج دارد كه هنوز آنها را كسب نكردهايد، برنامه‌اي را كه براي كسب كردن آنها داريد به طور اجمالي مشخص كنيد.
در نهايت اينكهممكن است ترفيعي كه مد نظرتان بوده را دريافت نكنيد. اگر اين اتفاق افتاد، علت آن را جويا شويد، اما از سوالات آزاردهنده‌اي مانند «چرا او را انتخاب كرديد اما من را نه؟» اجتناب كنيد. بهتر است، اصلا درباره‌ي فردي كه ترفيع گرفته، حرفي نزنيد. در عوض، بپرسيد چه مهارت‌هاي ضروري‌اي وجود دارد كه شما فاقد آنهاييد و چه بايد بكنيد تا براي فرصت بعدي ترفيع، آمادگي داشته باشيد؟ بحث نكنيد؛ تنها گوش بدهيد، سپس سوال‌هاي سنجيده‌ي بعدي را بپرسيد و حواس‌تان را جمع كنيد تا مطابق پيشنهادهايي كه به شما داده مي‌شود، عمل كنيد. اگر رئيس‌تان به شما پيشنهادهايي مي‌دهد كه مي‌توانيد با انجام آن براي ترفيع، شايستگيِ بيشتري به دست آوريد، اما شما آنها را دنبال نمي‌كنيد، انتظار نداشته باشيد دفعه‌ي بعد مورد توجه قرار بگيريد.
ترفيع، اتفاقي حاصل نمي‌شود و ترفيع گرفتن، تضميني براي عملكرد بهتر نخواهد بود. زيرا شما ترفيع را به عنوان جايزه‌اي براي كار فعلي‌تان نگرفته‌ايد بلكه شما در جايگاه جديد قرار گرفته‌ايد چون رئيس‌تان فكر كرده پتانسيل اين را داريد كه در نقشي بزرگ‌تر ارزشي بيشتر براي شركت‌تان خلق كنيد.
شما براي اثبات ترفيع‌پذيري خودتان چه كرده‌ايد؟ لطفا نظرها و تجربه‌هاي خود را براي ما در بخش ديدگاه‌ها بنويسيد تا ما هم از شما مطالب تازه‌اي بياموزيم.
ويرايشگر زندگي را به دوستان خود معرفي كنيد:
آدرس ما :
www.telegram.me/karafarin_iran