بسياري از مديراني كه به آنها مشورت مي‌دهم مي‌گويند اين سناريو روز به روز بيشتر رواج مي‌يابد. در عصري كه دوره‌ي تصدي شغل‌ها مدام رو به كاهش است، به نظر مي‌رسد كارمندها براي پيشرفت شغليِ خود بيش از هر زمان ديگري ابتكار عمل را در دست گرفته‌اند. اين روزها احتمال كمي دارد كارمند منتظر بماند تا شخص ديگري آنچه را باور دارد شايسته‌اش است به او ببخشد.
اما اين راه هميشه هم جواب مثبتي نمي‌دهد. ممكن است رئيس‌تان به جاي آنكه اين ابتكار عمل شما را تحسين كند، درخواست‌تان را آزاردهنده و مغرورانه و فاقد خودآگاهي قلمداد كند؛ خود‌آگاهي‌اي كه معمولا براي ارتقاي شغلي لازم است. يك بار مقاله‌اي نوشتم با موضوع درخواست آنچه مي‌خواهيد. يكي از مديران ارشد پس از آنكه مقاله‌ام را خواند، يادداشتي برايم فرستاد كه در آن دردودل‌هايش را دقيقا در همين مورد مطرح كرده بود. او نوشته بود:
سطح مشخصي از مسئوليت‌پذيري وجود دارد كه متاسفانه امروزه در جامعه‌ي ما مفقود شده است. فكر مي‌كنم پيش از آنكه درخواستي مطرح كني، بايد مهارت و تاثيرگذاري‌ات را به نمايش بگذاري… افراد بسياري از من درخواست مسئوليت‌هاي بيشتر داشته‌اند، در حالي كه كار فعلي‌شان را هنوز تمام نكرده‌اند. فرد پيش از آنكه درخواست چيزهاي بيشتري كند، بايد از جايگاه خود اطلاع داشته باشد و خودش را ارزيابي كند. راستش وقتي افراد بدون نمايش توانمندي‌هايشان، خيلي ساده، درخواست‌هاي مختلفي مطرح مي‌كنند، منم آنها را از سر باز مي‌كنم.
او يادداشتش را با اين توصيه ادامه داده بود كه كارمندها پيش از درخواست از مديران‌شان، ابتدا از خودشان بپرسند «براي شنيدن پاسخ مثبت، چه كاري بايد انجام بدهم؟» در بيشتر موارد، معيارهاي مهمي وجود دارند كه مافوق شما دنبال‌شان مي‌گردد. اگر مطمئن شويد كه آن معيارها را داريد، آن موقع است كه چيزي بيشتر از شانس براي ارتقاي شغلي در اختيار داريد، حتي اگر هنوز جشن يك سالگي كار جديدتان را هم نگرفته باشيد.
۱. در نقش فعلي خود استاد شويداگر كارتان را به بهترين شكل انجام مي‌دهيد، به اين معنا نيست كه به آن تسلط داريد. جو آزلبي (Joe Azelby) در كتابش Kiss Your BUT Goodbye تاكيد دارد آنچه او PSA يا Premature Self Adulation (خودستايي زودرس) مي‌نامد مسير شغلي افراد را محدود مي‌كند. نكته‌ي مهم اينجاست كه بايد تصويري واضح از توانايي‌هاي خود داشته باشيد، به ويژه توانايي‌هايي كه با ديدگاه‌هاي رئيس‌تان هم‌راستا است.
شايد خودتان معتقد باشيد كارتان را عالي انجام مي‌دهيد، اما آيا ديگران هم همين نظر را دارند و اين باور در معيارهاي عمومي‌ترِ عملكردتان هم بازتاب دارد؟ اگر براي مثال در بخش فروش هستيد، آيا بهترين فروشنده‌ي گروه هستيد؟ اگر در بخش خدمات هستيد، آيا امتيازهاي شما در زمينه‌ي رضايت مشتري، بالاترين امتياز ممكن است؟
پيش از آنكه درخواست ارتقا يا مسئوليت بيشتر بكنيد، تك تكِ جنبه‌هاي شغلي فعلي‌تان را نسبت به ديگران بهتر انجام دهيد تا روي قله‌ي آن شغل بايستيد. يادتان باشد كه براي ايستان بر قله، فقط «رضايت‌بخش» بودن كافي نيست.
۲. «چرا» را هم به‌خوبي «چي» درك كنيدبراي اينكه سازنده‌ترين گفتگوي ممكن را با رئيس‌تان داشته باشيد، نه تنها اينكه چه مي‌خواهيد، بلكه چرا آن را مي‌خواهيد هم بايد بدانيد. شايد گاهي اوقات رئيس‌تان نتواند آنچه خواسته‌ايد را، به دلايلي خارج از كنترل او، مانند سياست‌هاي اداري و شرايط بازار، همان موقع به شما بدهد. اما شايد بتواند درخواست‌هاي شما را به شيوه‌اي ديگر برآورده كند، به شرط آنكه بتوانيد «چرايش» را توضيح دهيد.
وقتي درخواست ارتقا مي‌كنيد، درخواست حقيقي‌تان چيست؟ كار جذاب‌تر؟ دسترسي بهتر به مشتري‌هاي مهم؟ توسعه‌ي مهارت‌هايتان؟ درآمد بيشتر؟ هيچ‌كدام از اينها يا دلايل ديگري كه ممكن است مطرح كنيد، لزوما مهم‌تر از بقيه نيستند. اما شما بايد در توضيح اصول خود شفاف و صادق باشيد. همين كه رئيس‌تان بداند چرا در اين مرحله به ارتقاي شغلي علاقه‌منديد، اگر واقعا برايتان ارزش قائل باشد، راه‌هايي خواهد يافت كه به بهترين شيوه‌ي ممكن خواست شما را برآورده كند.
۳. «بله» گفتن را آسان كنيدچيزي در چنته داشته باشيد كه ثابت كند ارزش درخواست‌تان را داريد. شواهد مشخصي از عملكردتان همراه داشته باشيد. به ويژه وقتي نگران هستيد كه مبادا رئيس احساس كند خيلي عجله داريد. بايد پيشرفتي در كار را به نمايش بگذاريد كه مدت زمان حضور شما در اين سمت را كم‌اهميت‌تر از ميزان رشدتان در اين مدت نشان دهد.
بايد نشان بدهيد كه پيش از اين هم همان كاري را انجام مي‌داديد كه در سِمت جديد از شما خواسته خواهد شد و اين سمت جديدي كه مي‌خواهيد، به رئيس يا شركت‌تان كمك خواهد كرد به اهداف استراتژيك‌شان دست يابند. اين را هم بايد نشان دهيد كه ديگران از جمله آنهايي كه تجربه‌ي بيشتري نسبت به شما و حتي رئيس‌تان دارند، شما را تاييد مي‌كنند.
وقتي نشان دهيد كه ارتقاي شما به رئيس‌تان كمك خواهد كرد و بسياري از ريسك‌ها را از بين خواهد برد، گرفتن اين تصميم براي او بسيار ساده‌تر خواهد شد.
۴. زمان مناسبي را انتخاب كنيداگر در تلاش هستيد تا در عرض يك سال از آغاز شغل فعلي‌تان ارتقا پيدا كنيد، بايد زمان را در اختيار بگيريد. پس به عوامل ديگري كه مي‌توانند كمك كنند تا درخواست خود را طبيعي‌تر جلوه دهيد، با دقت توجه كنيد. دقت كنيد دور و برتان چه خبر است، هم در داخل شركت و هم خارج از آن. كسب‌وكارتان در چه حالي است؟ صنعت مربوطه چطور؟
بسته به زمينه‌ي فعاليت و سِمت و كارفرماي‌تان، شايد همين الان جايي براي ارتقاي شما وجود نداشته باشد. اما اگر مي‌دانيد كه چنين فرصتي وجود دارد، بايد روي آن سرمايه‌گذاري كنيد و طوري آن را توضيح دهيد كه نه تنها براي خودتان، بلكه براي رئيس يا كارفرما هم تصميم استراتژيكي به نظر برسد.
ويرايشگر زندگي را به دوستان خود معرفي كنيد:
آدرس ما :
www.telegram.me/karafarin_iran