راهنماي سرمايه‌گذاري براي تازه كارها
چرا سرمايه‌گذاري ترسناك است؟
براي خيلي از ما پول و سرمايه‌گذاري مثل يادگيري الفبا و دوچرخه‌سواري نبوده كه در دوران بچگي تمرينشان كنيم و بياموزيم‌شان و چهار تا بزرگتر هم برايمان دست بزنند و با اهداي «اوجولات» تشويق‌مان كنند كه به همين راه ادامه بدهيم. اصلا خيلي از خانواده‌ها گفتگو درباره‌ي سرمايه‌گذاري را آنقدر خسته‌كننده مي‌دانند كه ترجيح مي‌دهند صداي تلويزيون را زياد كنند تا اگر كسي هم حرفش را زد، نشنوند. همين مي‌شود كه فرزندشان دوران خوب ۲۰ سالگي را به يللي تللي مي‌گذراند – نهايتش اين است كه دانشگاهش را تمام مي‌كند و وارد بازار كار شود – و تازه وقتي شمع تولد ۳۰ سالگي‌اش را فوت كرد، متوجه مي‌شود كه اندوخته‌ي قابل اتكايي براي آينده ندارد و از الان تا ۵۰ يا ۶۰ سالگي بايد يك نفس اين زمين دوار را طي كند تا محتاج نان شب نباشد.
خلاصه كه براي عموم مردم، خانه جايي نيست كه بتوانند از درونش استراتژي‌هاي سرمايه‌گذاري را ياد بگيرند. پدر و مادرها – عليرغم نيت خوب‌شان – جور ديگري فكر مي‌كنند و بيشتر توصيه مي‌كنند پولتان را ذخيره كنيد، اما شما دلتان مي‌خواهد سريع‌تر پيشرفت كنيد. اين دو خواسته‌ي متفاوت – ميل به احتياط و ميل به پيشرفت – در مقابل هم قرار مي‌گيرند و منجر مي‌شوند به اينكه سرمايه‌گذار بي‌تجربه‌ي قصه ما بخواهد روي دنده‌ي لج بيفتد و چند شب شام نخورد و به جاي كار اصولي بخواهد حقانيت خودش را به والدينش اثبات كند. بعدش هم چون عجله دارد، بدون اينكه هِر را از بِر تشخيص بدهد مي‌رود و كل پولش را مثلا برنج پيش‌خريد مي‌كند و… . خلاصه كه دردسرتان ندهم… او چون اينكاره نيست حسابي ضرر مي‌كند و دلسرد مي‌شود.
سرمايه‌گذاري كاري آينده‌نگرانه است و هدف دور دست را نشانه مي‌رود. سرمايه‌گذاري مثل موشك كروز قاره پيماست نه تفنگ آب‌پاش با بُرد مفيد ۳۰ سانتي‌متر. اينكار صبر و حوصله مي‌خواهد. بايد تا جايي كه مي‌توانيد از بازار اطلاعات كسب كنيد و در نهايت با اتخاذ استراتژي، ريسك باخت سرمايه‌ي خود را به حداقل برسانيد.
سرمايه‌گذاري اصلا يعني چه؟
سرمايه‌گذاري يعني هر چيزي كه مي‌خريدش تا برايتان سود مالي توليد كند. مثلا همين كيبوردي كه من اين مقاله را باهاش تايپ مي‌كنم سرمايه‌ي من است، چون وسيله‌اي است كه با آن مقاله مي‌نويسم و درآمد كسب مي‌كنم.
اغلب مردم ۴ چيز را به عنوان انواع سرمايه مي‌شناسند:
پول نقد: پولي كه در حساب بانكي بخوابانيد
اوراق قرضه: پولي كه به شركت‌هاي دولتي يا خصوصي قرض بدهيد
سهام: پولي كه براي خريد سهمي از يك شركت خرج كنيد
اموال: پولي كه براي خريد خانه و باغ و ماشين خرج كنيد
به جز اين ۴ نوعِ اصلي سرمايه‌گذاري، چيزهاي ديگري هم هستند كه رويشان سرمايه‌گذاري مي‌شود:
– اجناسي نظير نفت، قهوه، ذرت، پلاستيك و طلا
– ارز خارجي
– اشياء كلكسيوني نظير عتيقه‌جات و آثار هنري
– و چيزهاي ديگر (مثلا يك شركت انگليسي هواي دشت‌هاي كشورش را داخل شيشه مي‌كند و با قيمتي گزاف به چين صادر مي‌كند!)
چگونه از ريسك كار كم كنيم؟
هيچ سرمايه‌گذاري را نميشناسم كه دوست داشته باشد سرمايه‌اش را چشم‌بسته قمار كند، اما واقعيت اين است كه در سرمايه‌گذاري چيزي به نام «سرمايه‌گذاري بدون ريسك» نداريم. با اين حال وقتي قرار باشد روز به روز از ارزش پولتان كم شود، دليل پيدا مي‌كنيد تا ريسك كنيد.
به مجموعه‌ي سرمايه‌ها مي‌گويند سبد دارايي‌ها. معمولا سرمايه‌گذارها، در چند حوزه‌ي مختلف سرمايه‌گذاري مي‌كنند و به اصطلاح با سرمايه‌شان تنوع‌بخشي انجام مي‌دهند. اين كار را به اين دليل انجام مي‌دهند كه ريسك از دست رفتنِ سرمايه و ضرر كردن را بر روي چند نوع سرمايه تقسيم كنند تا اگر بازار هر كدامشان خوابيد، كماكان ژتون داشته باشند تا در بازي باقي بمانند.
حتي اگر راجع به سرمايه‌گذاري‌هاي كوتاه‌مدت و زود‌بازده صحبت كنيم هم باز تكليف همين است. مثلا اگر من سرمايه‌گذار عاقلي باشم – جدا از اينكه وضعيت بازار چه چيزي حكم مي‌كند – و دوست داشته باشم در صنعت پوشاك سرمايه‌گذاري كنم، منطقي است كه با بخش بيشتري از پولم شلوار كتان بخرم كه در كل سال خريد و فروش مي‌شود؛ از طرف ديگر قسمت كمتري از پولم را به سرمايه‌گذاري بر روي تي‌شرت تابستاني اختصاص بدهم كه سود بهتري دارد اما فصل فروشش محدودتر است و ممكن است روي دستم باد كند.
از كجا شروع كنيم؟
هر سرمايه‌گذاري‌اي نيازمند صرف كردن زمان و خرج كردن پول و ارائه‌ي خدمات است كه قرار است تمام اينها با دريافت سود مالي جبران شوند.
اگر كار مي‌كنيد و حقوق ثابت دريافت مي‌كنيد و زير بار قرض و قوله نيستيد و آنقدر پول در حساب بانكي‌تان هست كه خيالتان از ۶ ماه آينده راحت باشد، مي‌توانيد به يكي از كارگزارهاي بازار بورس مراجعه كنيد و سهام شركتي را بخريد كه ثبات داشته باشد. مشاوران مالي توصيه مي‌كنند مقداري از مبلغ سرمايه‌تان را هم خرج اوراق قرضه كنيد كه ريسك كمتري دارند.
صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري مشترك هم چند سالي مي‌شود كه در ايران به راه افتاده‌اند. اينها نهادهايي هستند كه بر اساس صلاحديد افراد متخصص در حوزه‌ي سرمايه‌گذاري، با سرمايه‌ي مردم اوراق بهادار مي‌خرند و سود حاصل از خريد اين اوراق را به سرمايه‌گذاران خود پرداخت مي‌كنند و البته جاهاي مطمئني هم هستند زيرا تضمين بازگشت سود و اصل سرمايه را هم مي‌دهند.
روي چيزي پول بگذاريد كه بدانيد چيستوقتي كه پاي سرمايه‌گذاري به ميان مي‌آيد، يكي از اشتباه‌ترين تصميم‌ها اين است كه برويد پولتان را در جايي خرج كنيد كه هيچ چيزي راجع بهش نمي‌دانيد. بهتر نيست برويد سرمايه‌گذاري را با جاهايي شروع كنيد كه خودتان هم حسي بهشان داريد؟ مثلا از زمان اختراع آتاري تا الان، هميشه عاشق بازي‌هاي كامپيوتري بوديد و نصف عمرتان را در گيم نت‌ها گذرانده‌ايد. حالا هم خبردار شده‌ايد شركتي كه كارش توليد بازي‌هاي ويدئويي است، شروع به عرضه‌ي سهامش در بازار بورس كرده است. شما كه براي عشق خودتان هم شده اخبار اين صنعت را دنبال مي‌كنيد، بدتان هم نمي‌آيد در گسترش آن نقشي داشته باشيد، پس چه مرضي است كه مي‌خواهيد برويد سهام شركت توليد شيرفلكه‌هاي صنعتي را بخريد كه اگر پول دستي هم بهتان بدهند حاضر نيستيد برويد داخل كارخانه‌اش را ببينيد چه برسد به اينكه بخواهيد هر دفعه اخبارش را دنبال كنيد!
ويرايشگر زندگي را به دوستان خود معرفي كنيد:
آدرس ما :
www.telegram.me/karafarin_iran