وقتي كسي براي اولين بار به عنوان فرد ديابتي تشخيص داده ميشود، معمولاً دستگاه تست قند خون در اختيار او قرار داده مي شود و يا به او توصيه ميشود كه يكي از اين دستگاهها را تهيهكرده و قندخون خود را به صورت مدام كنترل كند. ولي اين موضوع بايد در نظر گرفته شود، دستگاهي كه توسط فرد دريافت ميشود و اينكه در چه زماني از آن بايد استفاده كند و نتايج آن بهطور كلي بايد چگونه باشد، به نوع ديابت، سن، و سلامت كلي شخص بستگي دارد. در اين رابطه حداقل سه سازمان معتبر بهداشتي در مورد نحوه سنجش اهداف سطح قند خون توصيههاي خود را منتشر كردهاند.
شيوههاي مشابه و معمولي در كنترل قند خون وجود دارد. بهعنوان مثال، بسياري از افراد در حالت ناشتا و قبل از صبحانه هر روز صبح قند خون خود را اندازهگيري ميكنند. برخي از افراد نيز قبل از ناهار، شام و قبل از خواب اندازه ميگيرند؛ و برخي در دو حالت قبل و بعد از اتمام وعدههاي غذايي سنجش ميكنند. با اين حال، براي حالت سنجش بعد از غذا، برخي از مردم بعد از دو ساعت پس از اولين لقمه غذايي خود و برخي ديگر ترجيح ميدهند يك ساعت بعد از شروع غذا بررسي را انجام دهند.
براي كمك به مرتب كردن بر اساس چرايي و زمان نظارت، سه كارشناس ديابت نظرات خود را در اين خصوص ارائه دادهاند. در حالي كه آنها در تمام جزئيات مشترك نيستند ولي يك چيز را همگي قبول دارند و آنهم اينكه: پايش منظم و مداوم در مراقبت از ديابت بسيار مهم است.
چرا نظارت؟
نظارت بخشي جداييناپذير و بسيار مهم از مديريت ديابت است، زيرا شما را مسئول اين امر قرار ميدهد. صرفنظر از اينكه چگونه ديابت خود را از طريق رژيم غذايي و ورزش بهتنهايي يا با تركيب داروهاي خوراكي يا انسولين مديريت ميكنيد، نظارت منظم قند خون، بازخورد فوري از چگونگي عملكرد برنامه شما را فراهم ميكند.
“بررسي قند خون به شما آزادي انتخاب بدون نگراني و اعتمادبهنفس براي يادگيري از اقدامات خود و انگيزه اي براي حفظ تلاش براي اينكه بهتر عمل كنيد، را ميدهد .
نكته مهم اين است كه بدانيم چگونه به تفسير نتايج بپردازيم كه در آن راستا بتوانيم اقدامات لازم را انجام دهيم. بهعنوان مثال، اگر شما انسولين مصرف ميكنيد و قند خون شما بالا است، شما ممكن است نياز به بولوس، و يا انسولين زود اثرتري داشته باشيد تا قند خون شما را به سطح پايين در محدوده امن برساند. اگر شما ديابت نوع ۲ خود را با رژيم غذايي و ورزش مديريت ميكنيد ، شما ممكن است قند خون بالاي خود را با يك پيادهروي درمان كنيد.
افرادي كه از انسولين و يا برخي از داروهاي خوراكي ديابت استفاده ميكنند نيز در معرض خطر ابتلا قند خون پايين، يا هيپوگليسمي هستند، كه به درمان سريع در زمان وقوع نياز دارد. نظارت منظم، شما را قادر به تشخيص و درمان بهموقع آن ميكند. هرگونه علائم هيپوگليسمي بايد با دستگاه تست قند خون بررسي شود.
“پايش منظم بهويژه براي نشان دادن اثرات مثبت ورزش نيز مفيد است، اگر اندازه قند خون شما بهطور منظم حدود ۱۴۰ mg / dl باشد، اما پس از اينكه شما شروع به پيادهروي روزانه ميكنيد، قند خون شما به حدود ۱۲۰ mg / dl تغيير پيدا ميكند در آن صورت قطعاً انگيزه شما افزايش خواهد يافت. ”
هرچند وقت يكبار؟
برخي از مطالعات نشان دادهاند كه در اغلب موارد، افراد قند خون خود را با يك دستگاه آزمودن قند خون معمولي نظارت ميكنند.
“در حالت ايدهآل، افراد مبتلابه ديابت نوع ۱ بايد شش يا هفت بار در روز سنجش انجام دهند، ولي اغلب به دليل محدوديتهاي زمان و پول، اين كار عملاً غيرممكن ميشود.”
براي افرادي كه ديابت نوع ۲ و كنترلشدهاي داشته باشند توصيه ميشود كه نظارت را دو بار در روز انجام دهد. اما معمولاً ، اكثر بيماران كه داراي ديابت نوع ۲ هستند، ديابت آنها كنترل شده نبوده و درنتيجه بايد دفعات بيشتري قند خون خود را در روز اندازهگيري كنند.
مطمئناً، نوار تست گرانقيمت هست، اما قيمت آن در ۲۰ سال گذشته افزايش چنداني نداشته و گرانتر از يك بطري آب يا يك فنجان قهوه نيستند. اين بسته به انتخاب شما دارد كه چگونه ميخواهيد پول خود را خرج كنيد ”
براي كساني كه روزانه يك يا دو نوار استفاده مي كنند، يك راه براي دريافت اطلاعات بيشتر در مورد الگوهاي قند خون خود اين است كه در روزهاي مختلف و در زمانهاي مختلف بررسي كنند.
“اگر شما معمولاً قند خون خود را پس از صبحانه انجام ميدهيد و انداره آن معمولاً در محدوده قابلقبول است. اين زمان را تغيير دهيد و نظارت خود را به قبل و پس از ناهار و شام جايگزين كنيد.. “اين امر كه در زمانهاي مختلف در طول روز بررسيها را انجام دهيد مهم است تا تصوير بزرگتر بهتري ازآنچه در جريان است را پيدا كنيد.
بررسي در حالت ناشتا
بررسي قند خون در حالت ناشتا، قبل از خوردن صبحانه اولين كاري است كه در صبح بايد انجام شود و به شما كمك ميكند تا مراقب رژيم غذايي خود تا انتهاي روز باشيد. كالج آمريكايي غدد درونريز (ACE) هدف را در حالت ناشتا براي سطح زير ۱۱۰ mg / dl تعيين كرده است ، درحاليكه مركز ديابت Joslin و انجمن ديابت آمريكا (ADA) طيف وسيعي از ۸۰-۱۳۰ mg / dl را توصيه كرده است. اگر اندازه قند خون شما بهطور مداوم بالاتر از اين سطوح باشد، ممكن است به دليل پديده Dawn و يا يك نتيجه از اثر SOMOGYI باشد.
افرادي كه در حال تجربه سطح قند خون بالا در صبح هستند اغلب توصيه ميشوند ساعت ۳ صبح در موارد متعدد از خواب بيدار شده تا به بررسي قند خون خود بپردازند.
بررسي قبل از غذا
مشابه بررسي در حالت ناشتا، اندازهگيري قند خون قبل از غذا نيز به شما يك ميزان پايه قند خون را قبل از خوردن غذا ميدهد. برخي متخصصان پزشكي اين ميزان را اندازه preprandial مينامند.
“اين بهترين زمان براي بررسي قند خون است ، بنابراين شما اندازه قندتان را قبل از شروع غذا ميدانيد، “هنگاميكه شما غذا خورديد، قند خون را در حال افزايش است ، اما اندازه پايه بايد به حالت عادي قبل از وعده غذايي بعدي برگردد.”
بررسي بعد از غذا
نظارت قبل از غذا يك ابزار مهم در مديريت ديابت است، اما گاهي اوقات بررسي بعد از خوردن غذا نيز موردنياز است.
بهعنوان مثال، بررسي بعد از غذا براي شخصي كه در زمان ناشتا و قبل از غذا ميزان قند خونش در محدوده قابلقبول است، اما سطح HbA1c بالا مي باشد، مفيد واقع ميشود. سنجش بعد از غذا ، بهمنظور ارزيابي عكسالعمل يك فرد نسبت به مصرف قرصهاي كوتاه اثر و انسولين سريع الثر كه قبل از غذا مصرف ميشود مهم است. همچنين ميتواند ميزان افزايش سطح قند خون يك فرد در پاسخ به برخي مواد غذايي خاص و يا مقدار مواد غذايي را اندازهگيري كند.
حياتي ترين زمان براي بررسي بعد از غذا در دوران بارداري است. “اين تنها زماني است كه ما بهطور يقين ميدانيم كه اثر مستقيم و مثبتي بر روي نتايج دارد. “هم براي مادر و هم كودك، بسيار مهم است، كه زنان باردار مبتلا به ديابت بر روي قند خون خود بعد از غذا نظارت داشته باشند.” سنجش قند خون براي زنان مبتلا به ديابت كه باردار هستند بسيار مهمتر از بزرگسالاني است كه باردار نيستند.
“با توجه به فيزيولوژي طبيعي، بالاترين ميزان قند خون بعد از غذا براي كسي كه ديابت ندارند، بعد خوردن ايجاد ميشود، نقطهي اوج در ۴۵ دقيقه تا يك ساعت بعد از غذا رخ ميدهد. براي افراد مبتلا به ديابت، مقداري ديرتر به اين نقطه اوج ميرسند و دو ساعت زمان استانداردي است كه براي پايين آمدن قند خون احتياج است. نيازي نيست كه يك ساعت بعد از وعده غذايي چك كنيد زيرا تفسير اعداد بهسختي امكانپذير ميباشد.. ممكن است در اين يك ساعت به بالاترين حد خود رسيده باشد يا ممكن است هنوز به نقطه اوج نرسيده باشد ، اين مسئله براي هر شخصي متفاوت است.
در مقدار دقيق سطح قند خون بعد از دو ساعت از صرف غذا نظرات مختلفي وجود دارد. در سال ۲۰۱۵، دستورالعمل ACE براي ميزان قند خون در دو ساعت در سختگيرانهترين حالت زير ۱۴۰ mg / dl بود اما مركز ديابت جاسلين و انجمن ديابت آمريكا معيار اين ميزان را براي زير ۱۸۰ mg / dl در نظر گرفته است.